Hoàng Hữu Thường

Trong lịch sử khoa bảng và quan trường triều Nguyễn, có một nhân vật rất lạ, cực kỳ hiếm thấy. Mỗi lần nhắc lại chuyện này, bây giờ ở Huế vẫn còn nhiều người thuộc lòng câu ca dao xưa:

“Cha chài mẹ lưới bên sông
Thằng con thi đậu làm ông trên bờ”

Câu ca dao trên còn có dị bản:

“Cha chài Mẹ lưới con câu,
Có con hay chữ làm quan trên bờ”

Theo như tích cũ, tương truyền câu ca dao này do chính những cư dẫn vạn đò bao đời sống khốn khổ lênh đênh trên mặt nước dọc sông Hương đặt ra để nêu gương sáng và nhắc nhở con cháu của mình về sự tích một người con dân vạn đò đặc biệt: chịu khó lao động, học hành, quyết chí dùi mài kinh sử, lên bờ thi thố tài năng, chiếm cứ bảng vàng, được khắc tên lên bia Văn Miếu ở kinh thành Huế.

Vị Tiến Sĩ xuất thân từ vạn đò

Chuyện kể rằng, Hoàng Hữu Thường – tên thật là Hoàng Ngọc Khâm sinh năm Quý Mão – Thiệu Trị thứ 3 (1843) trong một gia đình kẻ vạn, nhiều đời bôn ba sông nước làm nghề chài lưới. Đến thời ông, dù rất cần cù những vẫn không có gì khá hơn; cũng chỉ quanh năm vất vả với những việc “không tên” để kiếm ăn qua ngày. Suốt một thời gian rất dài, nhiều thế hệ gia đình ông sống chen chúc trên một con thuyền nhỏ ở xóm vạn chài Quảng Tế. Hàng ngày ngụp lặn, xuôi ngược sống Hương, có khi theo đuổi đánh bắt cá ra tận phá Tam Giang, để rồi tối về neo đậu những con thuyền nhỏ với nhau hình thành nên làng thuỷ điện, chỉ cách kinh thành Huế vài dặm…

Năm Tự Đức thứ 26 (1873) khoa Quý Dậu đậu giải Nguyên (đậu đầu Cử
nhân). Năm thứ 28 khoa Ất Hợi đậu Hội Nguyên, thi Đình đậu Tam Giáp Đồng Tiến sĩ xuất thân (1975) năm 32 tuổi.

Quá trình phục vụ

Ban đầu ông nhập ngạch Hàm Lầm viện sau được bổ làm Tri phủ, rồi làm Viên ngoại lang tại Cơ mật viện, thăng Nội các Tham biện, rồi chuyển sang Binh bộ Biện lý, Tham biện Thương bạc sự vụ.

Năm Tự Đức thứ 35 (1882), Pháp vây hãm thành Hà Nội, Hữu Thường theo cùng với Khâm sai Trần Đình Túc đến nơi lấy lại thành, rồi lĩnh Bố chánh (chính sứ) Hà Nội. Sau đó ông được triệu về Kinh lãnh chức Thị lang sung biện Các vụ.

Năm thứ 36 (1883), trấn Hải thành thất thủ, ông tham dự vào việc nghị hoà. Sau khi giảng hòa, ông được cử làm Định ước Tham Biện – coi việc ký kết hiệp ước kiêm Chưởng văn thư sự vụ – quản lý văn thư.

Bấy giờ ở Bắc kỳ sau khi hữu sự, lòng người ngờ sợ, trộm giặc nổi lên tứ tung. Sứ thần Pháp xin phái viên chức giỏi giang mau đến xử trí. Triều đình cử Đoàn Văn Hội và Hữu Thường. Thường được thăng Thự Tham tri Lại bộ, sung làm Phó khâm sai đại thần, cùng với Văn Hội đến bàn định về việc thuế lệ khai mỏ. Khi trở về Kinh Đô Huế, ông được bổ sang Hộ bộ

Khi vua Đồng Khánh (Cảnh Tôn Thuần hoàng đế) bắt đầu lên nối ngôi (1885), ông được bạt Công bộ Thượng thư. Đầu năm thứ 2 (1887), ông lãnh Lễ bộ Thượng thư kiêm cai quản bộ lại. Năm thứ 3 (1888), ông được cho lãnh hiệp biện đại học sĩ

Tháng 7 năm ấy đổi sang Bộ Binh Thượng Thư sung Cơ Mật Viện, kiêm Giảng quan Quốc Sử Quán, Phó Tổng Tài – dịch sách làm sử, kiêm Văn Thần Phò mã Quốc Tử Giám sự vụ – dạy các vị Hoàng Tử Kiến Phước, Hàm Nghi, Đồng Khánh ở trường Quốc Tử Giám. Ông làm chưa được bao lâu thì lâm bệnh và mất.

“Hữu” Thường

Một hôm vua Tự Đức ngự giá trên sông Hương, xuôi thuyền Rồng đến hóng mát tại vừa Dữ Giã Viên cùng với các quan trong triều đình trong đó có Ngài Cố Thượng Hoàng Hữu Thường. Nhà vua sực nhớ hoàn cảnh gia đình của NGài, bèn chỉ về thửa đất ở Cồn Giã Viên nằm trong lòng sông Hương (hai bên kia bờ là Phường Đúc & Kim Long) và phán rằng: Ta ban cho ông Thường dãi đất đằng kia để lập nghiệp. Ngài vừa mừng, trong lòng vẫn áy náy tự hỏi tại sao mình được nhà Vua ban ân nhiều như thế!?

Gần 5 năm sau khi Ông Tôn Thất Thuyết muốn dời nơi ở về phía Vỹ Dạ, bèn chuyển nhượng khu đất hiện nay cho Ngài. Trên khu đất nầy lúc đó có hai dãy nhà đối diện, sau đó Ngài tháo dỡ dãy nhà về phía bên phải (đứng trong nhìn ra) dựng lại ngôi nhà thờ hiện nay để thờ phụng TỔ TIÊN.

Ngài vốn là người thông minh, học rộng tài trí, đức độ, tính liêm khiết,
chí công vô tư, nên Ngài đã vào bái kiến nhà vua trình bày sự việc. Sau một hồi suy nghĩ, nhà vua phán rằng: Trong Triều chắc chỉ có nhà ngươi là không có lòng tham, nay ta gọi ngươi là Hoàng Hữu Thường thay vì Hoàng Ngọc Thường. Hàm ý của nhà vua : chữ HỮU là “chỉ có”, (trong Triều đình chỉ có Ông Thường là một Ông quan liêm khiết, chí công vô tư). Từ đó con cháu của Ngài đổi chữ lót từ “Hoàng Ngọc” thành “Hoàng Hữu”!

Chú thích

  • Tả tham tri tương đương chức Thứ trưởng ngày nay – Hàm Tòng nhị phẩm văn ban
  • Tham biện là chức quan bậc phó, phụ trách một công việc chuyên môn nào đó

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2007

2006

Protected: You made me feel that way

This post is password protected. To view it please enter your password below:

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2007

2006

Em à

Em à, em phải hiểu
Với những người như anh, yêu thương không thì chưa đủ… Em à!

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2007

2006

Intimacy

A rainy afternoon. A few moments of deep `unemotional` intimacy #Palm. A frustrating yet good rest.

Wait, did I mention I’ve experienced all sort of high feelings & emotions in the morning? Excited; decisive; long waiting – disappointed; then all of a sudden, run into a crazy trouble (#VNW) caused by a stupid mistake (disable all plugins) and finally rushing as much as I hate it.

Wait it doesn’t end yet (well I didn’t wanna end it yet to be more precise). Some other moments of excitements at the last minutes (Arsenal vs West Ham match). I know rushed decisions without good preparation usually suck no matter how experienced and smart I am.

What a day!

But at the end of it, what stays inside me isn’t those highly emotional moments but instead a deep feeling that I haven’t loved & been loved for a long – long time. Sure, a few emotional loves in just over 3 years or so – by the way, I have some sweetest moments/gifts that I’m very grateful for & will remember forever others could only dream of; massive travelings; many interesting dates with all kinds of people too; dance; travel; hugs; kisses; but sometimes, I was feeling like they’re not real… I’m not fully satisfied!

If only…

Yes those “if only” would have made my life somewhat less exciting but surely more emotional stability (WTF does this mean?)…

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2007

2006

Why don’t you write anymore?

I know you probably started it for (or together with) me & also ended it because of me.

But why don’t you… Our journey might stop but it doesn’t mean it ends yet. You shared: “Love is like travel – a journey with no end!” Remember?

It’s your dream to study & live abroad, isn’t it?

I want you to live well & happily (that’s love, isn’t it?) and share that with me not just through photos & hashtags but also words & emotions.

“A pictures tell thousands words” right?

But I bet you know a picture without a proper context doesn’t say anything meaningful if not even misleading. Nowadays, as more and more pictures are taken, the less meaningful they are. I’ve seen many people posting so many beautiful photos (and likes as well) and living a pathetic life 🙁

Of course I hope you not. But still I believe a photo with just a few-sentence description says it best.

Live well, babe!

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2007

2006

Lead but Lead Who?

Most people can just follow. Only a few can lead.

But even if you are one of them, it may not be enough. The question would now become: Lead. Yes. But lead who?

Are you the kinda of person who can attract others to join you?
Do you have what it takes to become a leader?
Can you both talk the talk & walk the walk?
Have you done anything that’s worth mentioning?….

If one of your answer is “no” or vague, should it be better if you follow others?
Following is actually not bad a thing as long as your leader is great. You will learn a lot from him rather than leading a bunch of stupid people.

Ultimately, you have gotta become a leader – leading others. If you don’t lead, other will lead you. And unfortunately, as said, not all the leaders are great. In fact, many are selfish, arrogant,  if not even stupid. They will take advantage of you, treat you as an idiot which you don’t deserve at all.

Lead but lead who? Follow but follow who? They’re not easy questions…

I’m having more people in my team than my bosses have in the office. It’s kinda different but it is a good sign. Keep going!

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2007

2006

Bro

It seems too early for me to credit someone for something. I’m still young. Real life’s seemingly just started.. But if there is anyone who I should be deeply grateful for so far, it must be my bro.

Though perhaps we’re so different now – in almost everything, I can’t hide the fact that he has made a very positive impact on me since young. He has guided and inspired me so much & despite all the differences I’ve still learned from him a lot.

To be honest, like many others (the averages), he seemed to underrate if not look down on me. He did doubt if I could find a job here. Even when things change, we still can’t work out together…
I did compare & had a shallow thought that if I were him, I would have done a lot better as a bro.
But then I realise we don’t need to be a best-fit to learn from each other. I know many are jealous of me when I posted on FB as they haven’t & may never find someone like that in their entire lives.

Screenshot from 2014-03-15 19:15:55
I’m lucky! Damn lucky!

He gave me some hopes & optimism at home though it turned out to be just diplomatic & might not even be true.

He bought then carried some heavy dumbbells from very far away for me to work out at home.

20140304_084357

He bought me the widely considered “best business & personal development” book of all time.
He introduced me the guy whose philosophy changed my life over & over again.
My greatest achievement so far – the 100 consecutive push-ups was also introduced by him.

Those are just to name a few…

When I just came to SGP, he told me sth that I’m still & gonna remember for times to come:

I’ve been here for almost 4 years but I’m still studying English almost everyday. So I can’t find any reasons for you not to do the same.

One time, he took me to a restaurant in Bugis & said:

If you wanna date any Singaporean girls, you have to take them here (good restaurants) very often!

And yup, I did 🙂 But of course not that often Tongue Out

One of a few times he complimented me:

Your character, appearance,… If you succeed too, it’d be almost perfect!

I was actually preparing to stand on my own 1 year ago. I took her there & told her the story… Things became even clearer during the last summer. And now it becomes reality. As I told my colleague, we hardly talk since then. But at least I know I’ve still got someone “there”…

I’m totally ready to stand on my own. Be strong & succeed!

We may go in totally different roads but our destinations seems exactly the same. We’ll reach there for sure. See you there, bro! 🙂

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2007

2006